Τι σημαίνει για Κύπρο και Ελλάδα η αλλαγή πολιτικής των ΗΠΑ στο Κουρδικό;

Του Σάββα Καλεντερίδη
Στο άρθρο μας της Παρασκευής αναφερθήκαμε στην αλλαγή του πλαισίου μέσα στο οποίο κινούνταν οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας επί δεκαετίες και κάναμε μια συνοπτική αναφορά στην αλλαγή πολιτικής της Ουάσιγκτον στο Κυπριακό και τις θαλάσσιες ζώνες της Ελλάδας. Ήλθε η ώρα να δούμε την αλλαγή πολιτικής των ΗΠΑ στο Κουρδικό και πώς θα επηρεάσει η αλλαγή αυτή την πορεία και τα σχέδια της Τουρκίας.
Το Κουρδικό εμφανίστηκε στην Τουρκία με τη σύγχρονη μορφή του το 1978, με την ίδρυση του ΡΚΚ και άρχισε να λαμβάνει απειλητικές διαστάσεις από το 1984 και εντεύθεν, όταν άρχισε ο ένοπλος αγώνας του κουρδικού απελευθερωτικού κινήματος. Το ζήτημα αυτό πήρε εφιαλτικές διαστάσεις για την Τουρκία την τριετία 1992-1994, όταν οι αντάρτες του ΡΚΚ κατήγαγαν σημαντικές νίκες εναντίον του τουρκικού στρατού, ο οποίος θα είχε ηττηθεί κατά κράτος, αν δεν είχε την υποστήριξη των ΗΠΑ και του Ισραήλ, υποστήριξη που συνεχίστηκε και «ολοκληρώθηκε» με την καθοριστική τους συμβολή στη σύλληψη του ηγέτη των Κούρδων και του ΡΚΚ Αμπντουλλάχ Οτζαλάν, στο Ναϊρόμπι της Κένυας, το 1999.
Ενώ όμως οι ΗΠΑ από τη μια πλευρά παρείχαν αφειδώς ουσιαστική πολιτική, διπλωματική και στρατιωτική υποστήριξη στην Τουρκία, για να είναι σε θέση να κρατά υπό πίεση και σχετικό έλεγχο το «δικό» της Κουρδικό, από την άλλη πλευρά, με την καθιέρωση της ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τον 36ο παράλληλο, από το 1991, στην ουσία έβαλαν τα θεμέλια της δημιουργίας του κουρδικού κράτους, στην επικράτεια του Ιράκ. Ομόσπονδο στην αρχή, προφανώς ανεξάρτητο και αυτεξούσιο στο μέλλον.Η κίνηση αυτή της Ουάσιγκτον ήταν που άλλαξε την παραμετροποίηση του Κουρδικού και για την ίδια την Τουρκία, αφού η δημιουργία ενός έστω και αυτόνομου κουρδικού κράτους, ακόμα και έξω από την τουρκική επικράτεια, δημιουργούσε ελπίδες και έτρεφε τον κουρδικό εθνικισμό και στην ίδια την Τουρκία, όπου κατοικούν από 15 ως 20 εκατομμύρια Κούρδοι! Αυτός ο ιδιότυπος δυισμός της πολιτικής των ΗΠΑ στο Κουρδικό προκαλούσε ήδη από μόνος του παραζάλη στην Άγκυρα, μέχρι που εμφανίστηκε η ηρωική Κόμπανι, όπου η αντίσταση των Κούρδων λειτούργησε ως επιταχυντής ή εμβρυουλκό για την εμφάνιση της νέας πολιτικής της Ουάσιγκτον, η οποία στηρίζει πλέον πολιτικά αλλά και με όπλα τους Κούρδους της Συρίας, οι οποίοι αποτελούν παρακλάδι του ΡΚΚ. Η αλλαγή αυτή της Ουάσιγκτον μετέτρεψε την παραζάλη της Άγκυρας σε ίλιγγο, αφού πλέον δεν υπάρχει στην ουσία κανένας δρόμος που θα μπορούσε να ακολουθήσει η τουρκική κυβέρνηση, για να οδηγήσει σε μια λύση το Κουρδικό σύμφωνη με τα σωβινιστικά-ισλαμιστικά «πιστεύω» του διδύμου Ερντογάν-Νταβούτογλου. Όσο για την επιλογή της Άγκυρας να συμμαχίσει με τους τζιχαντιστές του Ι.Κ. εναντίον των Κούρδων, είναι προϊόν του προαναφερθέντος… ιλίγγου.
Το πού μπορούν να οδηγήσουν την Τουρκία και το «δικό» της Κουρδικό τα παραπάνω θα αφήσουμε τους αναγνώστες μας να το εκτιμήσουν. Εμείς απλά θα παραθέσουμε μέρος άρθρου που αναφέρεται σε μια διάσταση του Κουρδικού στην Τουρκία, του σοβαρού αρθρογράφου Μουράτ Γετκίν, που δημοσιεύθηκε στην Ραντικάλ:
«Ένας δικηγόρος που έχει διαχειριστεί μεγάλες δίκες σε έναν από τους νομούς της ΝΑ Τουρκίας (Κουρδιστάν), του οποίου το όνομα δεν δημοσιοποιώ για ευνόητους λόγους, μας είπε τα εξής:
“Πριν λίγες μέρες ήλθε στο γραφείο ένας πελάτης μου. Ήθελε νομική υποστήριξη για να προσφύγει στο εφετείο, γιατί είχε χάσει μια δίκη σε πρώτο στάδιο. Του ζήτησα την απόφαση. Μου την έδωσε. Και τι να δω. Η απόφαση εκδόθηκε από ένα τοπικό δικαστήριο (του ΡΚΚ). Η απόφαση ήταν εις βάρος του πελάτη μας, ο οποίος ήθελε να προσφύγει στο «περιφερειακό» δικαστήριο του ΡΚΚ.
Ο δικηγόρος απέφυγε να αναλάβει την υπόθεση, το περίεργο είναι όμως ότι ο πολίτης προτίμησε να δικαστεί η υπόθεσή του σε ένα δικαστήριο του ΡΚΚ, που λειτουργεί παράλληλα με τα δικαστήρια της Τουρκικής Δημοκρατίας.
Όμως δεν είναι μόνο τα δικαστήρια. Στην ύπαιθρο του Ντιγιαρμπακίρ, του Σιρνάκ, εκτός από τα νεκροταφεία των Ηρώων του ΡΚΚ που λειτουργούν, υπάρχει η δική τους αστυνομία, οι φυλακές ακόμα και τα στρατολογικά γραφεία για να στρατολογούν και να στέλνουν στο βουνό νέους.
Όλα αυτά είναι αποτέλεσμα της λενινιστικής πολιτικής του παράλληλου κράτους που ακολουθεί το ΡΚΚ, όπως έκανε και στο καντόνι του Κόμπανι.»
Όλα τα παραπάνω, μας δείχνουν λίγο πολύ ότι η Τουρκία θα αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα γύρω από τη διαχείριση του Κουρδικού. Η πιο μεγάλη πρόκληση, όμως, είναι να διακρίνει κανείς το πώς θα επηρεάσουν όλα αυτά τη δυνατότητα της Τουρκίας να υποστηρίξει τις πολιτικές που έχει προκρίνει για Κύπρο και Ελλάδα.


Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "κυριακάτικη δημοκρατία"